Van Zelfkritiek naar Zelfcompassie: Hoe Jij Je Innerlijke Stem Je Bondgenoot Maakt
Ken je dat stemmetje in je hoofd? Dat kritische stemmetje dat jou steeds vertelt dat je niet goed genoeg bent? Dat je harder moet werken, beter moet presteren en vooral geen fouten mag maken? Het is er op de momenten dat je onzeker bent, als je twijfelt aan jezelf, als je iets nieuws probeert en bang bent om te falen.
Je innerlijke criticus houdt je klein, ondermijnt je zelfvertrouwen en zorgt ervoor dat je steeds aan jezelf twijfelt. Misschien herken je het: dat je jezelf bekritiseert omdat je niet perfect hebt gepresteerd. Of dat je jezelf streng toespreekt als iets niet meteen lukt. Maar wat als ik je vertel dat je deze stem niet hoeft te bestrijden? Wat als je hem juist voor je kunt laten werken?
Je Innerlijke Criticus: Waarom Hij Jou Tegenhoudt
Iedereen heeft een innerlijke criticus, maar bij jou lijkt hij soms wel extra hard te roepen. Misschien herken je dat je extreem hoge eisen aan jezelf stelt. Dat je bang bent om fouten te maken, omdat je dan denkt dat je faalt. Misschien ben je kritisch op je uiterlijk, op je prestaties, op hoe je overkomt op anderen.
Die innerlijke stem is niet zomaar ontstaan. Hij is er waarschijnlijk al sinds je jong was. Misschien had je het gevoel dat je alleen goed genoeg was als je hard werkte, als je succesvol was, als je de lat steeds hoger legde. En misschien werd je – bewust of onbewust – vaak afgerekend op je fouten, waardoor je bent gaan geloven dat je perfect moet zijn om gewaardeerd te worden.
Maar weet je wat? Die innerlijke criticus wil je eigenlijk beschermen. Hij probeert te voorkomen dat je afgewezen wordt, dat je pijn voelt of dat je tekortschiet. Alleen, in plaats van je te helpen, blokkeert hij je. Hij houdt je tegen in plaats van dat hij je vooruithelpt.
Waarom Zelfkritiek Jou Niet Helpt
Je denkt misschien dat streng zijn voor jezelf ervoor zorgt dat je beter wordt. Dat je jezelf oppept door jezelf te vertellen dat je het beter moet doen. Maar de realiteit is dat die harde stem je vooral uitput.
Denk aan een trainer die jou constant afsnauwt: “Je bent niet goed genoeg, je moet harder werken, anderen doen het beter.” Hoe zou je je voelen na een training met zo iemand? Waarschijnlijk niet gemotiveerd, maar ontmoedigd. Je zou twijfelen aan jezelf en misschien zelfs opgeven.
Jouw innerlijke stem doet hetzelfde. Hij maakt je onzeker en haalt je omlaag, terwijl je juist een stem nodig hebt die je opbouwt. Een stem die zegt: “Ik zie dat je je best doet, en dat is goed genoeg.”
Vier Stappen om Jouw Innerlijke Stem te Verzachten
Je kunt de toon van je innerlijke stem veranderen. Niet door hem uit te schakelen, maar door hem zachter, vriendelijker en behulpzamer te maken. Dit zijn vier stappen die jou daarbij helpen:
- Herken wanneer je kritisch op jezelf bent
De eerste stap is bewustwording. Luister eens naar hoe jij tegen jezelf praat. Schrijf op welke negatieve dingen je tegen jezelf zegt. Zou je dit ook tegen je beste vriend(in) zeggen? Als het antwoord ‘nee’ is, waarom zeg je het dan wel tegen jezelf? - Stel je innerlijke stem vragen
Vraag je af: “Is dit echt waar?” Stel dat je jezelf vertelt dat je iets niet kunt, vraag jezelf dan af: “Wie zegt dat?” en “Wat zou er gebeuren als ik het toch probeer?” Door je gedachten uit te dagen, breek je de negatieve patronen af. - Spreek jezelf vriendelijk toe
Vervang je zelfkritiek door compassie. In plaats van: “Ik heb het weer verpest,” zeg: “Ik heb geleerd van deze situatie.” Of in plaats van: “Ik moet perfect zijn,” zeg: “Ik mag groeien en leren.” - Gebruik een zelfcompassie mantra
Maak een zin die je kunt herhalen als je merkt dat je in zelfkritiek vervalt. Bijvoorbeeld: “Ik ben genoeg zoals ik ben.” Of: “Ik ben menselijk en ik mag fouten maken.” Hang deze zin op een plek waar je hem vaak ziet.
Jij Bent Meer dan Je Kritische Stem
Jij hoeft niet langer gevangen te zitten in de negatieve spiraal van zelfkritiek. Jij mag vriendelijker zijn voor jezelf. Want je bent niet alleen jouw fouten of tekortkomingen. Je bent zoveel meer.
Jij verdient het om met liefde en mildheid naar jezelf te kijken. Om niet langer vast te zitten in zelftwijfel, maar jezelf de kans te geven om te groeien. Je innerlijke stem mag jouw coach worden in plaats van je vijand.
Dus, de volgende keer dat je jezelf streng toespreekt, sta even stil en vraag jezelf af: “Wat zou ik zeggen tegen een vriend(in) die zich zo voelt?” En zeg dát dan tegen jezelf. Want jij bent het waard.
NOTE: vele mensen denken dat dat kritische stemmetje zich in het hoofd bevindt. En dat is ook zo, omdat je hem daar hoort. Daar ben je je bewust van!. Maar wist je ook dat dat kritische stemmetje een hele neurobiologische keten is in je lichaam. Dat dat stemmetje oorspronkelijk verbonden is met je lichaam. En dat alleen het stemmetje veranderen niet de lange termijn effecten heeft? Daarvoor is er iets meer nodig. Je heb dan namelijk ook met je lijf oftewel je andere intelligenties te werken.
Wil je dat? Dan hebben we een prachtige hoeveelheid mogelijkheden voor je om die stem voor eens en altijd te transformeren. Je kunt hierbij denken aan 1 op 1 coaching en vaak werken groepstrainingen daar ook heel krachtig in.
Een van de trainingen die daar bij uitstek voor geschikt is, is de Workshop op de Veluwe van 22 tot en met 24 mei – Persoonlijk Leiderschap, Vitaliteit en Beuwstzijn!
